Όταν οι γονείς χωρίζουν

Επιπτώσεις του διαζυγίου στα παιδιά:

Ο 20ος αιώνας χαρακτηρίστηκε από μια πληθώρα κοινωνικών αλλαγών, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την τροποποίηση των κοινωνικών αξιών καθώς επίσης και την αναδιαμόρφωση του οικογενειακού προτύπου, το οποίο βασιζόταν κυρίως σε ένα παραδοσιακό σύστημα αντιλήψεων. Έτσι λοιπόν, η ανασύσταση της μορφής της οικογένειας, καθώς επίσης και η ολοένα αυξανόμενη ανεξαρτησία της γυναίκας, η οποία συμμετέχει πλέον δυναμικότερα στα τεκταινόμενα της οικογενειακής ζωής, κατέστησαν απαραίτητη την προσαρμογή στις νέες κοινωνικές απαιτήσεις αλλά και επέφεραν συγκρούσεις, οι οποίες οδήγησαν στη σταδιακή αύξηση των διαζυγίων. (Cherlin,1992). Χαρακτηριστικό είναι ότι κοντά στα μέσα του 19ου αιώνα μόνο το 5% των πρώτων γάμων κατέληγαν σε διαζύγιο (Preston & McDonald , 1979), ένα ποσοστό το οποίο αυξήθηκε ραγδαία τη δεκαετία του 90’( Cheril 1992).Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το διαζύγιο να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον των ερευνητών και της επιστημονικής κοινότητας.

Κοινός παρονομαστής όλων των θεωριών που αναπτύχθηκαν γύρω από το διαζύγιο είναι οι αναπόφευκτες επιπτώσεις που αυτό έχει στην ψυχική υγεία των ανθρώπων, καθώς αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα πιο στρεσσογόνα γεγονότα με τα οποία μπορεί κανείς να έρθει αντιμέτωπος. (Davies & Cummings, 1994).

Οι περισσότερες έρευνες αναφέρουν ότι:

• Ένα κοινό συναισθηματικό πλαίσιο που απαντάται στα περισσότερα παιδιά είναι αυτό που περιέχει συναισθήματα θυμού, θλίψης & απογοήτευσης.
• Tο διαζύγιο συνοδεύεται πολλές φορές από την αδυναμία δημιουργίας δεσμών με συνομήλικους, χαμηλή αυτοεκτίμηση καθώς επίσης και χαμηλές σχολικές επιδόσεις. (Amato & Keith, 2001).
• Oι πιο έντονες αντιδράσεις παρατηρούνται κυρίως αμέσως μετά τον αποχωρισμό από τον ένα από τους δυο γονείς. (Amato & Keith, 1991).
• Οι αντιδράσεις αυτές καθορίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης του παιδιού. (Herbert, 2008).

Ας μην ξεχνάμε ότι:

• Ένα διαζύγιο εκτός από τις αρνητικές επιπτώσεις που επιφέρει στη ζωή των παιδιών λειτουργεί συχνά ως λύτρωση, καθώς αυτό όσο και αν προκαλεί συναισθηματική φόρτιση συνδέεται άμεσα με την μετακίνηση από ένα περιβάλλον γεμάτο εντάσεις και φωνές σε ένα περιβάλλον πιο ήρεμο και χαρούμενο.
• Πολλές από τις δυσκολίες που εμφανίζουν τα παιδιά λίγο μετά το διαζύγιο δεν οφείλονται σε αυτό καθ’ αυτό όσο στις άσχημες συνθήκες που επικρατούσαν στον οικογενειακό βίο πριν από αυτό (Kelly, 2007).

Τρόποι ανακοίνωσης:

• Φροντίζουμε τη στιγμή της ανακοίνωσης να βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον ήσυχο, το οποίο να δημιουργεί συναισθήματα ασφάλειας στα παιδιά.
• Είναι σημαντικό, η ανακοίνωση να πραγματοποιείται και από τους δύο γονείς, εάν φυσικά βρίσκονται και οι δύο σε ήρεμη ψυχική κατάσταση.
• Υπενθυμίζουμε στα παιδιά ότι ως γονείς παραμένουμε ενωμένοι, ενώ παράλληλα προσπαθούμε να εξαλείψουμε αισθήματα ενοχής που πιθανότατα τους διακατέχουν.
• Υπενθυμίζουμε στα παιδιά ότι είμαστε εκεί προκειμένου να λύσουμε όλες τους τις απορίες.

Φράσεις που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε:

• «Η μητέρα και ο πατέρας θα ζουν σε διαφορετικά σπίτια στο εξής για να αισθάνονται καλύτερα.»
• «Αποφασίσαμε να μη ζούμε πια μαζί επειδή μας αρέσουν διαφορετικά πράγματα.»
• «Θα ζούμε χωριστά για να μην έχουμε συνέχεια καβγάδες ή ψυχρότητα.»
• «Ανεξάρτητα από το πώς νιώθουμε μεταξύ μας ο πατέρας /η μητέρα σας κι εγώ, θα συνεχίσουμε και οι δύο να σας αγαπάμε και να σας φροντίζουμε όπως πάντα»,
• «Δεν θα στερηθείτε τίποτε από όσα επιθυμείτε»
• «Ο μπαμπάς (ή η μαμά, αντίστοιχα) θα σας βλέπει πολύ συχνά»

Ας μην ξεχνάμε ότι το διαζύγιο αποτελεί μία συναισθηματική κατάσταση ιδιαιτέρως δύσκολη όχι μόνο για εμάς αλλά και για τα παιδιά μας. Επομένως, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο παρά να είμαστε δίπλα τους, ώστε να δώσουμε όλες τις απαντήσεις που χρειάζονται.