Ο Ρόλος του πατέρα & η Συμβολή του στην Ψυχοσυναισθηματική Ανάπτυξη του Παιδιού

Ο Ρόλος του πατέρα & η Συμβολή του στην Ψυχοσυναισθηματική Ανάπτυξη του Παιδιού

“Δεν μπορώ να σκεφτώ καμία άλλη ανάγκη στην παιδική ηλικία
τόσο δυνατή όσο η πατρική προστασία”
(SigmundFreud)

«Πιστεύω πως ότι γινόμαστε βασίζεται σε αυτά που οι πατεράδες μας,
μας δίδαξαν σε περίεργες στιγμές,όταν δεν προσπαθούσαν καν να
μας διδάξουν κάτι. Είμαστε φτιαγμένοι από μικρά θραύσματα σοφίας»
(UmbertoEco)

Η μελέτη της σχέσης μητέρας-παιδιού έχει συγκεντρώσει ένα πολύ μεγάλο μέρος της ερευνητικής βιβλιογραφίας. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οι αλλαγές που έχουν επέλθει στη σύσταση της παραδοσιακής μορφής της οικογένειας, καθώς επίσης και η προοδευτική συμμετοχή των πατέρων στην ανατροφή των παιδιών έχει οδηγήσει σταδιακά στην ανάγκη για μελέτη της λειτουργίας της πατρικής φιγούρας στη ζωή του παιδιού αλλά και στην ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη.

Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η μητέρα όσον αφορά τη σχέση πατέρα-παιδιού λειτουργεί ως φρουρός προ των πυλών, καθώς είναι εκείνη που αναγνωρίζει τον πατέρα, του ορίζει μία θέση σε σχέση με το παιδί και κανονίζει την είσοδο του πατέρα στη σχέση αυτή. Η μητέρα είναι αυτή που αρχικά θα μεταβιβάσει την εικόνα του πατέρα στο παιδί διατηρώντας το διαμεσολαβητικό της ρόλο και παράλληλα καθιστώντας τη σχέση από δυαδική (μητέρα- παιδί) τριαδική (μητέρα –παιδί- πατέρας).(Αμπατζόγλου Γ., Μανωλόπουλος Σ., 1998)

Πιο συγκεκριμένα, η παρουσία της πατρικής φιγούρας στη ζωή του παιδιού φαίνεται να συνδέεται με μία σειρά από σημαντικά οφέλη σε όλους τους τομείς που υπεισέρχονται στη συναισθηματική και κοινωνική του ανάπτυξη, γεγονός φυσικά που επηρεάζεται σημαντικά και από την ποιοτικά διαφορετική αλληλεπίδραση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον πατέρα και στο παιδί. Ειδικότερα, η αλληλεπίδραση ανάμεσα στον πατέρα και στο παιδί φαίνεται να στηρίζεται κατά κύριο λόγο στη φυσική δραστηριότητα και στο παιχνίδι σε αντίθεση με την αλληλεπίδραση που αναπτύσσεται ανάμεσα στη μητέρα και στο παιδί, η οποία βασίζεται περισσότερο στην παροχή φροντίδας και στοργής (Dumont&Paquette, 2012).Πιο συγκεκριμένα, ο πατέρας : 

• Βοηθά το παιδί μέσω του παιχνιδιού, το οποίο λειτουργεί ως βασική δίοδος επικοινωνίας ανάμεσα στους δύο, να εξερευνεί περισσότερο το περιβάλλον του, να λαμβάνει πρωτοβουλίες, να δοκιμάζει τα όρια του αλλά και να ανακαλύπτει πιθανές δεξιότητες.

• Συμβάλλει με σημαντικό τρόπο, ώστε το παιδί να βελτιώσει την αυτορρύθμιση του, καθώς το τελευταίο μαθαίνει να ελέγχει τόσο τη συμπεριφορά όσο και τα συναισθήματα του μέσα από την αλληλεπίδραση αλλά και το παιχνίδι ρόλων που αναπτύσσεται μεταξύ τους.

• Βοηθά το παιδί να ανακαλύπτει νέες στρατηγικές αλλά και τεχνικές επίλυσης σε γνωστικά έργα.

• Μειώνει τις συνέπειες μίας πιθανής απορριπτικής στάσης της μητέρας μέσα από το υποστηρικτικό πλαίσιο το οποίο παρέχει.

• Συμμετέχει καθοριστικά στον εμπλουτισμό των συναισθημάτων του παιδιού, καθώς το τελευταίο έρχεται σε επαφή με το συναίσθημα του φόβου σε κάθε νέα του ανακάλυψη αλλά και με το συναίσθημα της ασφάλειας όταν σε κάθε εξερεύνηση ο πατέρας στέκεται πλάι του ως αρωγός της προσπάθειας αυτής.

Συνεπώς, ο ρόλος του πατέρα στη ζωή του παιδιού είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς αγγίζει τις πτυχές της με τρόπο πολύ διαφορετικό από αυτόν της μητέρας και για αυτόν ακριβώς το λόγο η συμμετοχή του στην ανατροφή του παιδιού κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική. (Flouri,2003)