Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος

Τι είναι;

Με τον όρο ΔΑΦ (Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος), όπως αυτός περιγράφεται στο Διαγνωστικό Στατιστικό Εγχειρίδιο Διαταραχών (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, DSM-V) αναφερόμαστε σε μια αναπτυξιακή διαταραχή, η οποία φαίνεται να έχει νευρολογική βάση.

Η παρούσα διαταραχή φαίνεται να συνδέεται με προβλήματα στην κατανόηση, στην επικοινωνία και τη συμπεριφορά του ατόμου (Wing,2000).

Χαρακτηριστικά ΔΑΦ:

Η διάγνωση της Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) φαίνεται να συνοδεύεται από μία σειρά από χαρακτηριστικά όπως είναι:

• Επίμονες διαταραχές της κοινωνικής επαφής και αλληλεπίδρασης, όπως εκδηλώνονται μέσα από τις ακόλουθες δυσκολίες:  
  • Δυσκολίες στην κοινωνική και συναισθηματική αλληλεπίδραση, π.χ. έλλειψη αυθόρμητης επιδίωξης να μοιραστεί ενδιαφέροντα ή συναισθήματα με άλλους, δυσκολία στην έναρξη ή διατήρηση μίας συζήτησης κλπ.
  • Δυσκολίες σε εξωλεκτικές συμπεριφορές ιδιαιτέρως χρήσιμες στην κοινωνική αλληλεπίδραση, π.χ. ελαττωμένη βλεμματική επαφή, ελαττωμένη χρήση ή κατανόηση χειρονομιών και στάσεων του σώματος ή ακόμη και πλήρης απουσία λεκτικής/εξωλεκτικής επικοινωνίας κλπ.
  • Δυσκολίες στη δημιουργία και στην κατανόηση διαπροσωπικών σχέσεων π.χ. δυσκολία στην προσαρμογή της συμπεριφοράς στο κοινωνικό πλαίσιο, μειωμένη συμμετοχή σε παιχνίδια φαντασίας, έλλειψη ενδιαφέροντος για συνομηλίκους, δυσκολία στη συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες ανάλογες της ηλικίας κλπ.

Περιορισμένα, επαναληπτικά πρότυπα συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων ή δραστηριοτήτων, όπως εκδηλώνονται μέσα από τα ακόλουθα:

• Στερεότυπες ή επαναλαμβανόμενες κινήσεις, χρήση αντικειμένων ή λόγου, π.χ. απλοί κινητικοί μαννερισμοί, τοποθέτηση παιχνιδιών στη σειρά, περιστροφή αντικειμένων, ηχολαλία, χρήση ιδιοσυγκρασιακών εκφράσεων κλπ.
• Υπερβολική προσκόλληση σε ρουτίνες ή τελετουργικά πρότυπα λεκτικής/εξωλεκτικής συμπεριφοράς ή υπερβολική αντίσταση σε αλλαγές, π.χ χρήση τελετουργιών χαιρετισμού, ανάγκη για χρησιμοποίηση της ίδιας διαδρομής καθημερινά, σημαντική δυσφορία σε μικρές αλλαγές, χρήση τελετουργιών κλπ.
• Ιδιαίτερα περιορισμένα ενδιαφέροντα με παθολογική ένταση ή εστίαση π.χ έντονη προσκόλληση ή ενασχόληση με ασυνήθη αντικείμενα κλπ.
• Υπερ- ή υποαπαντητικότητα σε αισθητηριακά ερεθίσματα ή ασυνήθιστο ενδιαφέρον για αισθητηριακά στοιχεία του περιβάλλοντος, π.χ. εμφανής αδιαφορία σε πόνο/θερμοκρασία, μη αναμενόμενη αντίδραση σε συγκεκριμένους ήχους ή υφές υπερβολική όσφρηση ή αφή αντικειμένων, οπτική προσήλωση σε φώτα ή κίνηση κ.τ.λ

Οι δυσκολίες φαίνεται να είναι παρούσες από την πρώιμη αναπτυξιακή περίοδο, αλλά μπορεί να μην είναι πλήρως εμφανείς, έως ότου οι κοινωνικές απαιτήσεις ξεπεράσουν τις μειωμένες ικανότητες.

Επιπλέον, οι δυσκολίες αυτές είναι πιθανό να καλύπτονται από εκμαθημένες στρατηγικές στη μετέπειτα ζωή.

Οι προαναφερθείσες δυσκολίες φαίνεται να προκαλούν κλινικά σημαντική έκπτωση στο κοινωνικό, επαγγελματικό ή άλλο βασικό πεδίο της λειτουργικότητας κατά την παιδική και έπειτα κατά την ενήλική ζωή. 

Πως μπορώ να βοηθήσω ένα παιδί με ΔΑΦ;

Σύμφωνα με μία πληθώρα μελετών, τα τελευταία χρόνια η ανάγκη για ενσωμάτωση, ένταξη αλλά και αποδοχή των ατόμων με αναπτυξιακές διαταραχές τόσο στη σχολική  κοινότητα όσο και στην κοινωνία ευρύτερα έχει οδηγήσει προοδευτικά στη δημιουργία ολοένα και περισσότερων θεραπευτικών προγραμμάτων, τα οποία στοχεύουν στα παραπάνω.

Πιο συγκεκριμένα, τα προγράμματα πρώιμης παρέμβασης, τα οποία στηρίζονται στην αξία της γνωστικής ανάπτυξης, της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και συναλλαγής, καθώς επίσης και στη σημασία της αντιμετώπισης των συμπεριφορικών δυσκολιών, φαίνεται να συνδέονται με μία σειρά από πολλαπλά οφέλη για τα παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές (Bratton et al., 2005. Contugno, 2005. Κουρμούση, Κούτρας, 2011).

Συνεπώς, τα παιδιά με ΔΑΦ είναι δυνατό να εμφανίσουν σημαντικά επίπεδα βελτίωσης μέσα από τη συμβολή της κατάλληλης θεραπευτικής – εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Για αυτόν ακριβώς το λόγο, οι γονείς είναι σημαντικό να μην αγνοούν τυχόν δυσκολίες, που παρατηρούνται κατά τη νηπιακή ηλικία, και μέσα από τη συνεχή συνεργασία με το θεραπευτικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο του παιδιού να στέκονται αρωγοί στην προσπάθεια των παιδιών να μάθουν και να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους.  

Αν χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες για τις θεραπευτικές υπηρεσίες μας στο Κέντρο Ειδικής Αγωγής “Ανάπτυξη & Λόγος” στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης, η ομάδα μας είναι έτοιμη να σας βοηθήσει. Είμαστε εδώ για να απαντήσουμε σε όλες σας τις απορίες και να σας καθοδηγήσουμε στην κατάλληλη θεραπευτική μέθοδο για εσάς ή το παιδί σας.

Μπορείτε να μας καλέσετε ή να χρησιμοποιήσετε τη φόρμα επικοινωνίας στην ιστοσελίδα μας. Είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε τις ανάγκες σας και να βρούμε μαζί τη βέλτιστη λύση, προσφέροντας εξατομικευμένη υποστήριξη.

Επικοινωνήστε μαζί μας σήμερα για να ανακαλύψετε πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε την ανάπτυξη και πρόοδο του παιδιού σας.